In Transport & industrie23 januari 20257 Minuten

Afscheid Daan Schalck als CEO van North Sea Port

Daan Schalck

Daan Schalck nam eind 2024 afscheid van North Sea Port, het grensoverschrijdende havenbedrijf dat hij mede vorm gaf en groot maakte. Tijd dus om eens samen terug te blikken en vooruit te kijken.

Het havenavontuur begon voor Daan Schalck in 2009, toen hij directeur-generaal van Havenbedrijf Gent werd. North Sea Port was toen nog een ver van het bed show. “In die tijd vormde zich eerst Zeeland Seaports”, begint Daan. “Hun blik was vervolgens vooral op Rotterdam gericht. Toen Hans van der Hart rond 2012 uiteindelijk zei: ‘we gaan dit niet verder doorzetten’, had ik wel even een voorzichtig yes-momentje. De kans op een grensoverschrijdende fusie met Gent werd ineens reëel.”

Niks is ingewikkeld

Toch zou het nog een hele kluif worden. “Iedereen vond het ingewikkeld, ik niet zo. Niks is ingewikkeld als je het echt wilt. Natuurlijk was het wel complex hè. Vanuit mijn bril bekeken ging ik van 1 naar 8 aandeelhouders en van 1 naar 2 wetgevingen. Voor de fusie was zelfs een wetswijziging nodig in Vlaanderen. Maar ik kan zeggen: ik heb maar weinig wetten geweten die zo snel door het Vlaams parlement zijn aangenomen als deze.”

North Sea Port

In 2018 was de fusie tussen de havens Gent, Terneuzen en Vlissingen een feit en gingen ze samen verder onder de naam North Sea Port. “Dankzij deze fusie werden we partners in plaats van concurrenten, konden we makkelijker investeerders aantrekken, bedrijven een veel diverser aanbod doen en synergie-mogelijkheden beter benutten. Door onze schaalgrootte maakten we ook een professionaliseringsslag in dienstverlening. Naast gronduitgifte konden we ook ondersteuning in energievoorziening, vergunningstrajecten en dergelijke gaan bieden.”

Uitdagingen

Het eerste jaar boekte Nort Sea Port meteen indrukwekkende resultaten. “Laten we eerlijk zijn, de conjunctuur zat wel mee”, relativeert Daan. “Maar we groeiden inderdaad wel sneller dan Rotterdam en Antwerpen. In de jaren erna kregen we echter te maken met serieuze uitdagingen. De Brexit en handelsoorlog bijvoorbeeld, Covid en vervolgens de oorlog in Oekraïne. Die laatste was en is zeker de grootste. Die heeft het totale wereldlandschap veranderd en vormt een grote bedreiging voor de West-Europese industrie.”

Offshore wind

Juist in dit soort tijden bewijst de fusie zijn waarde. “We zijn beter bewapend tegen grote schokken en samen in staat grote kansen te grijpen. Een mooi voorbeeld is ons offshore windcluster, een van de grootste in Noordwest-Europa. Bijzonder is de synergie van alle facetten: fundatie, bouw, installatie, onderhoud, alles hebben we in eigen huis.” Daan brengt nog een tweede voorbeeld ter sprake. “De synergie tussen staalproductie en CO2-hergebruik. Wat voorheen een staalfabriek was, is nu een multi-industrieel biobrandstoffencomplex.”

Upgrade

Het grootste succes van North Sea Port zelf is wat Daan betreft de upgrade van de gehele infrastructuur. “De nieuwe Tractaatweg in combinatie met de ringweg R4, de terminaluitbreiding en natuurlijk de Nieuwe Sluis. Met deze initiatieven hebben we onze multimodaliteit fors kunnen verbeteren voordat daar een enorme congestie aan vooraf ging.”

Toetje

De Nieuwe Sluis springt er qua actualiteit natuurlijk wel bovenuit. “De Nieuwe Sluis zorgt voor extra capaciteit voor bredere en in de toekomst ook diepere schepen. De openingsdag in oktober was door alle exposure en de aanwezigheid van twee koningshuizen heel positief. Toch was die dag voor mij een beetje dubbel. Ik wist toen namelijk nog als enige dat ik North Sea Port zou gaan verlaten. Maar het voelde goed. Deze dag was in die zin eigenlijk een soort toetje, een mooie afsluiter.”

Frisse blik

De reden van Daans vertrek is tweeledig. “Ik denk dat een organisatie als North Sea Port iemand nodig heeft die met een frisse blik de beste keuzes voor de toekomst kan maken. Misschien ben ik, iemand die al vijftien jaar aan het roer staat, dan niet de juiste persoon. Bovendien wil ik mezelf ook nog één keer opnieuw professioneel heruitvinden. En als ik kijk naar alle grote projecten van de afgelopen vijftien jaar, het gezond maken van de Gentse haven, de fusie en de Nieuwe Sluis, voorzie ik voor de komende vijf jaar geen projecten van diezelfde grootheid. Dus ga ik ze nu zelf opzoeken. Ik ga een eigen bedrijf oprichten en industriële, logistieke en haven-gerelateerde bedrijven ondersteunen bij grote uitdagingen zoals buitenlandse expansie en herstructureringen.”

Vooral geen rust

Zijn opvolger wenst hij vooral geen rust. “De wereld blijft snel veranderen en het havenecosysteem zal zich hier sneller dan ooit op moeten aanpassen. Behoud dus vooral niet business as usual, maar blijf meegaan en voorop lopen. Die kans hebben we dankzij een aantal niches: het energiecluster rond de Noordzee, waterstof en circulaire economie. Maar je moet wel doorpakken, want andere havens ontwikkelen zich ook. De betere spoorwegverbinding Terneuzen/Gent en de realisatie van het kanaal Gent/Parijs gaan ons versterken, maar dat duurt nog even. Die tijd moet benut worden voor doorontwikkeling van het Europese spoornet.”

Belangrijker dan welvaart

Hoewel Daan interessante toekomstideeën heeft, vragen we hem, als voormalig geschiedenisstudent, wat het mooiste stukje geschiedenis is dat hij voor North Sea Port heeft geschreven “De grensoverschrijdende fusie. Dat was echt pionieren, vooral het complexe stakeholdermanagement. Als ik daar als historicus op terugkijk, zie ik een Nederland en België die samen ooit één land waren en nu, in Europese context, de grens terug laten vervagen door gezamenlijke welvaart boven nationale en lokale belangen te stellen. Ik hoop dat die beweging nog verder wordt voortgezet en versterkt.”

Dit bericht delen