Hoe ontwikkelt de economie zich

We legden Martin Janse, commercieel directeur ABN AMRO MeesPierson in Zeeland en Danny Molhoek, senior adviseur accountancy bij Schipper accountants enkele vragen voor.

Voor de oorlog in Oekraine begon zagen we een economische groei en waren de verwachtingen positief. We zien nu een flinke daling van het consumentenvertrouwen en een enorm hoge inflatie. Hoe kijken jullie aan tegen deze ontwikkeling? Martin Janse: “We verwachten wel een dip in de groei in ons basisscenario en een schok in de energie- en grondstoffenaanbod voor één jaar.” Danny Molhoek: “Er gaat mogelijk een moment aankomen van economische stagnatie. De huidige situatie – oorlog in Oekraïne en verstoringen in de supply chain en schaarsheid van grondstoffen – zorgt voor onzekerheid en stijgende prijzen.”

Is de impact van de oorlog groter dan die van corona op de ontwikkeling van de economie? Martin Janse: “Dat is op dit moment nog onduidelijk maar in ons basisscenario gaan we uit van een lagere groei en stagflatie (hogere inflatie en lagere groei).” Danny Molhoek: De impact van COVID-19 heeft voornamelijk de ondernemers geraakt, de huidige situatie raakt ook directer de consument. De economie heeft zich in 2021 snel hersteld. Ik verwacht dat de huidige situatie nu voor een langere periode impact zal hebben.”

Zullen deze ontwikkelingen de krapte op de arbeidsmarkt temperen? Martin Janse: “Niet direct omdat er in de dienstensector nog steeds groei is en daar al een tekort is aan personeel.” Danny Molhoek: “Op het moment dat het consumentenvertrouwen gaat afnemen en hierdoor het aantal faillissementen gaat toenemen, hetgeen ook het gevolg kan zijn van o.a. stijgende energieprijzen, dan zal dit ook invloed hebben op de arbeidsmarkt.”

Martin, om minder afhankelijk te worden van grondstoffen en voeding van andere landen en m.n. van Rusland, zouden we meer in eigen land en op zee moeten gaan organiseren? “Ja zeker, maar dit zijn wel trajecten van meerdere jaren en de problemen spelen nu op korte termijn dus het zal een tweesporen beleid moeten zijn.”

Danny, hoe kijk je aan tegen de leegstand van kantoorpanden en winkelpanden? “Winkelgebieden evalueren door de technische ontwikkelingen. De winkel zal meer en meer een beleving worden. Een instrument om de woningmarkt af te koelen en de doelstellingen van de overheid te halen is het ombouwen van kantoorpanden of leegstaande (grotere) winkelruimtes naar appartementencomplexen. Om dit te realiseren is wel een actieve samenwerking nodig tussen de ontwikkelaar en de gemeenten/provincie.

Waar staan we volgend jaar op dit tijdstip in economisch opzicht volgens jullie? Martin Janse: “In economische opzicht verwachten we nog een groei van 2% in ons basis scenario. Wel met de nodige problemen op het gebied van energie- en grondstoffenmarkt.” Danny Molhoek: “Dit is zeer lastig aan te geven. De compensaties voor COVID-19 vanuit de overheid zijn tot het einde gekomen, maar nu zijn er compensaties voor de ontwikkeling op o.a. de energieprijs. De overheid heeft al aangegeven dat niet alles gecompenseerd kan worden, mensen zullen hierdoor een lager besteedbaar inkomen krijgen. Bedrijven zullen moeten gaan starten met het terugbetalen van achterstallige belastingen, hetgeen veel financiële impact kan gaan hebben op de bedrijven. Daarnaast is er nog de onzekerheid door de oorlog in Oekraïne en de schaarste van grondstoffen. Er zijn dus veel onzekerheden waardoor het zeer lastig is om een voorspelling te doen.”

Martin Janse

Auteur: Kees van’t Zelfde
Fotograaf: Zeeland Business