Finance Executive Diner 2016

Het Financieel Diner is al even gaande als de aanwezigen concluderen: De vent maakt de tent. Die opmerking volgt op de vraag waarin banken van elkaar verschillen. De conclusie is dat het uiteindelijk het persoonlijke contact is dat het verschil maakt. Dit geldt niet alleen voor banken, maar voor vrijwel iedereen die in 2016 succesvol wil ondernemen. Verder is de sleutelboodschap: onderscheidend zijn.

Het jaarlijkse Financieel Diner van Zeeland Business vindt dit maal plaats bij Golden Tulip Strandhotel Westduin. Een fantastische locatie, midden in een schitterend natuurgebied en op slechts 50 meter van de zee en het strand. De ontvangst van de dertien financieel specialisten is ronduit goed. Na de feestelijke bubbels bij aanvang wordt het gezelschap getrakteerd op een diner van maar liefst 9 gangen, met bijpassende wijnen. Het spreekt voor zich dat het kleine proeverijtjes zijn, waarmee de chef-kok zijn culinaire veelzijdigheid onderstreept. Gerookte eendenborst, bisque van schaaldieren, bavette van de green egg, crême brûlée; verschillende smaken wisselen elkaar in een gemoedelijk tempo af. Het gezelschap krijgt alle ruimte om het afgelopen jaar, maar zeker ook het komende jaar te bezien. Dit, zoals voorgaande jaren, onder leiding van Bert van Leerdam.

Meer ondernemersvertrouwen
In de ogen van Jules van Leijden, Rabobank Walcheren/Noord-Beveland, was 2015 voor veel ondernemers het jaar van de kentering. “Tal van ondernemers hebben betere vooruitzichten.” Jan Rutjes, Schipper Accountants, is iets voorzichtiger: “In sommige bedrijfstakken gaat het inderdaad beter. De toeristische sector bijvoorbeeld heeft het goed gedaan. Maar we weten nog niet of dit structureel is. We zitten nog steeds niet in een stabiele lijn naar boven. Er gebeurt momenteel zoveel in de wereld, dat het morgen allemaal weer anders kan zijn.” Markees Zuidweg van Van Lanschot Bankiers signaleert verschillen tussen sectoren. Zo ziet hij meer en meer concentratie binnen de schelpdiersector. De kweek- en handelsbedrijven vinden elkaar vanwege uiteenlopende maar ook omwille van strategische redenen. Vanwege de forse daling van de olieprijzen, welke weliswaar door de langlopende contracten met vertraging doorwegen, heeft de offshore sector het veel lastiger.
Peter Koeman van Pekaar & Partners vult aan dat ook de bouw en de retail nog moeilijke tijden doormaken.

Kansen zien
Wat betreft het ondernemerschap, zien zowel bankiers als accountants dat het noodzakelijk is om met de ontwikkelingen mee te gaan. “Veel ondernemers zijn flexibel en richten zich op kansen”, signaleert Adri van de Laar, Rabobank Zeeuws-Vlaanderen. “Sommige ontwikkelingen zijn fantastisch. Kijk bijvoorbeeld eens naar de ontwikkelingen aan de kust. Het is prachtig om te zien wat daar gebeurt.” Peter Bakx, ABN Amro regio Zeeland, beaamt dit en trekt de lijn door naar de detailhandel en zijn eigen branche, Industrie. “Het is voor ondernemers belangrijk om mee te gaan met de veranderingen. Neem de detailhandel, als je een winkel op de traditionele manier blijft runnen, dan zijn de overlevingskansen erg beperkt. Ondernemers moeten zich blijven ontwikkelen. Dat is niet erg. Dat moeten we allemaal. Ook banken maken een transitie door; onze ict afdeling barst bij wijze van spreken uit zijn voegen.” Ook in de accountancy doen de digitale technieken meer en meer hun intrede. Rudi de Munck, Baker Tilly Berk: “Wie had er een paar jaar geleden van een drone gehoord of van een 3D printer? In iedere branche moet je meegaan met veranderingen. Wij doen dat inderdaad zelf ook. De digitalisering is een kans. Met onze digitale services kan de ondernemer veel eenvoudiger zijn eigen administratie bijhouden en is er dus veel meer ruimte voor advies.”

Financiering
Gelet op de kapitaaleisen van banken, gaan steeds meer ondernemers op zoek naar alternatieve financieringsmogelijkheden. Peter Bakx is positief over crowd funding. Hij beschouwt het als een mooie aanvulling op een bancaire lening. Ad de Korte, Rabobank Oosterschelde, nuanceert echter wel het belang ervan. Er staat volgens hem 135 miljard euro uit aan bancaire financieringen tegen 100 miljoen via crowd funding. Chris Cornet, ING Zeeland/West-Brabant, wijst in dit verband op de Nederlandse Investeringsinstelling. “Het ALF (achtergestelde leningenfonds) heeft een omvang van 300 miljoen euro. Het idee is dat bedrijven dankzij dit risicodragend vermogen een veelvoud kunnen lenen bij de bank. Banken krijgen in de toekomst meer en meer een regisseursrol ten aanzien van investeringsbehoefte van hun klanten.” Bert van Leerdam prikkelt de aanwezigen door te vragen naar de mogelijkheden van krediet voor het Zeeuwse mkb. De strengere (kapitaal-) eisen zijn het gevolg van Europese afspraken. “Basel is ook een positieve ontwikkeling. Een ondernemer heeft bij het opstellen van een ondernemings- of investeringsplan terecht een spiegel nodig ten aanzien van risicofinanciering”, vindt Rudi de Munck. Peter Joosse, Joosse Accountants & Belastingadviseurs, sluit zich hierbij aan. “Bij veel ondernemingen is het ‘vet weg’. De strengere eisen ten aanzien van het risico zijn misschien niet makkelijk, maar wel goed. En kom je als ondernemer met een goed plan, dan is financiering altijd mogelijk.” Ad de Korte vertelt dat de kredietverlening de afgelopen vijf jaar gegroeid is. In zijn ogen is er dus geen reden om pessimistisch te zijn. “Meer kredietverlening komt doordat we meer financierings-aanvragen krijgen. Het sentiment is nog steeds negatief maar de feitelijke cijfers laten een heel ander beeld zien. Vergeet niet dat zes van de tien ondernemers stopt binnen 3 jaar. Het is echt een vak om uit te zoeken wie van de tien de succesvolle blijvers zijn.” Ook Marco van Oosten, ABN Amro regio Zuid-West Nederland, signaleert meer ondernemersvertrouwen. “De kredietverlening groeit. Mkb-ondernemers investeren weer.”

Toekomst
Hanco Matthijsse van Matthijsse & Matthijsse Accountants & Adviseurs, constateert dat veel ondernemers door de mindere periode op scherp staan. “Zo is er de afgelopen periode veel gedaan aan kostenoptimalisatie. Voor de detailhandel wordt het moeilijk. Wil je daarin succesvol zijn, dan moet je onderscheidend zijn.” Peter Koeman: “Wij moeten nadrukkelijk niet op de stoel van de ondernemer gaan zitten, maar kunnen wel de juiste vragen stellen. Bijvoorbeeld, is hetgeen je wil, onderscheidend genoeg?” Paul Rijkse, Rijkse Accountants & Adviseurs, vertelt dat zijn kantoor veel starters begeleidt. “Succes heeft te maken met onderscheidend vermogen en service. Het is belangrijk dat je met je kop boven het maaiveld uitsteekt. Wij adviseren om na een jaar het ondernemingsplan nog eens te lezen. Klopt het wat je gedaan hebt? Zit je op koers?” Onderling blijken de heren bankiers en accountants nog een robbertje uit te vechten te hebben over de Standaard Bedrijfsrapportages (SBR). Verder is het ook dit keer een opvallend verschijnsel dat geen van de financiële instellingen vertegenwoordigd wordt door een vrouw. Wellicht dat dit in 2017 anders is. Wat het jaar ons verder brengt? Ad de Korte verwoordt het als volgt: “Het tempo van veranderingen gaat omhoog. Daarnaast blijft er behoefte aan persoonlijk contact. Ja, voor een aantal bedrijven wordt het spannend, maar over de hele linie is de vooruitblik niet pessimistisch.”